II. Antik Dünya
III. Orta Asır
IV. Rönesans
V. Barok Süreci
VI. Rokoko Süreci
VII. Neoklasik Devre
VIII. Duygusal Devre
IX. Viktorya Süreci
X. 20. Çağ
Sık Sorulan Sorular
| Antet | Hususiyet |
|---|---|
| Moda | Modanın zamanı, antik dünyadan günümüze |
| Miras | Modanın nesilden nesile aktarılma yolları |
| Haute couture | Ayrıcalıklılığı, işçiliği ve sanatkarlığıyla öne çıkan en üst seviye moda tasarımı |
| Zamansız | Trendlerin kaprislerine bağlı olmayan ve uzun seneler şık görünmeye devam edecek moda |
| Görsel | Moda, miras, haute couture ve zamansızlığın kavramlarını iletmek için görsellerin kullanması |
II. Antik Dünya
Antik Dünya, insan uygarlığının başlangıcından MS 476'da Roma İmparatorluğu'nun çöküşüne kadar olan dünya tarihini kapsayan bir süre dilimidir. Bu devre çoğu zaman üç ana döneme ayrılır: Bronz Çağı, Demir Çağı ve Klasik Asır.
Bronz Çağı, Antik Dünya'nın en erken dönemleridir ve bronz metalurjisinin gelişimiyle karakterize edilir. Bu devre MÖ 3300 civarında Mezopotamya'da başladı ve sonraki birkaç asır süresince dünyanın öteki bölgelerine yayıldı. Bronz Çağı MÖ 1200 civarında sonlanmış oldu ve arkasından Demir Çağı geldi.
Demir Çağı, demirin aletler ve silahlar için kullanılan birincil metal haline geldiği dönemdir. Bu devre MÖ 1200 civarında Orta Şark'da başladı ve sonraki birkaç asır süresince dünyanın öteki bölgelerine yayıldı. Demir Çağı MÖ 500 civarında sonlanmış oldu ve bunu Klasik Asır izledi.
Klasik Asır, antik Yunan ve Roma medeniyetlerinin geliştiği dönemdir. Bu devre MÖ 500 civarında Yunanistan'da başladı ve sonraki birkaç asır süresince Roma'ya yayıldı. Klasik Asır MS 476 civarında sonlanmış oldu ve arkasından Orta Asır geldi.
III. Orta Asır
Orta Asır, Avrupa tarihinde 5. yüzyılda Roma İmparatorluğu'nun çöküşünden 15. yüzyılda Rönesans'ın başlangıcına kadar devam eden bir dönemdi. Eski Roma düzeninin yerini yeni siyasal ve toplumsal yapılara bırakmasıyla büyük bir değişiklik ve çalkantı dönemiydi.
Orta Asır'da moda, dini inançlar ve sosyal normlardan büyük seviyede etkilenmişti. Kıyafetler çoğu zaman yün ve keten benzer biçimde bayağı malzemelerden yapılırdı ve ergonomik ve işlevsel olacak biçimde tasarlanırdı. Sadece, varlıklı ve kuvvetli kişiler tarafınca giyilen daha detaylı kıyafetler de vardı.
Ortaçağ modasının en bariz özelliklerinden biri parlak renklerin kullanılmasıydı. Kıyafetler çoğu zaman kırmızı, mavi ve yeşil benzer biçimde canlı tonlarda boyanırdı. Bu, Roma İmparatorluğu'nda popüler olan daha nefes renklerle karşıtlık oluşturuyordu.
Ortaçağ modasının bir öteki mühim yönü de sembolizmin kullanımıydı. Kıyafetler çoğu zaman haçlar ve çarmıhlar benzer biçimde dini sembollerle süslenirdi. Bu, insanların inançlarını anlatım etmelerinin ve Kilise'ye bağlılıklarını göstermelerinin bir yoluydu.
Genel hatlarıyla, ortaçağ modası yaratıldığı çağın bir yansımasıydı. Büyük bir değişiklik ve çalkantı zamanıydı ve moda bunu hem ergonomik aynı zamanda simgesel olarak yansıtıyordu.
IV. Rönesans
Rönesans, Avrupa'da 14. yüzyıldan 17. yüzyıla kadar devam eden büyük sanat içerikli ve entelektüel başarıların yaşandığı bir dönemdi. Klasik tahsil ve kültüre olan ilginin yenilendiği ve yeni sanat içerikli stillerin ve tekniklerin geliştirildiği bir dönemdi.
Rönesans'ın en mühim gelişmelerinden biri, sanatçının elit ve bağımsız bir figür olarak yükselişiydi. Orta Asır'da sanatçılar zanaatkar olarak kabul ediliyordu ve çalışmalarının akademisyenler yahut ilahiyatçılarla aynı değere haiz olduğu düşünülmüyordu. Sadece Rönesans esnasında sanatçılar yaratıcı dahiler olarak görülmeye başlandı ve emek harcamaları güzelliği ve özgünlüğü sebebiyle giderek daha çok kıymet görmeye başladı.
Rönesans bununla birlikte yeni sanat içerikli stillerin ve tekniklerin gelişimine de şahit oldu. Bunlardan en önemlilerinden biri, sanatçıların realist ve 3d resimler yaratmasına imkan tanıdıkları olan bakış açısı kullanımıydı. Öteki mühim gelişmeler içinde daha çok tafsilat ve gerçekçiliğe imkan tanıdıkları olan yağlı boya kullanması ve fer ve gölgeyi tasvir etmek için yeni tekniklerin geliştirilmesi yer aldı.
Rönesans büyük bir yaratıcılık ve yenilik dönemiydi ve tesiri bugün hala sanatta görülebilir. Rönesans döneminde geliştirilen birçok sanat içerikli teknik ve yoldam, bugün hala sanatçılar tarafınca kullanılıyor ve Rönesans sanatçılarının eserleri güzellikleri ve sanatsallıkları sebebiyle hayranlıkla izlenmeye devam ediyor.
V. Barok Süreci
Modada Barok periyodu 1600'lerde başladı ve 1800'lerin başına kadar sürdü. Büyük bir sanat içerikli ve kültürel değişiklik zamanıydı ve moda bu yeni periyodu yansıtıyordu.
Barok modası, ihtişamı ve savurganlığıyla karakterize edilirdi. Kıyafetler ipek, kadife ve kürk benzer biçimde pahalı kumaşlardan yapılırdı ve çoğu zaman detaylı nakışlar, danteller ve mücevherlerle süslenirdi.
Barok döneminde hanımefendi modası geniş etekler, uzun kollar ve yüksek bellerle karakterize ediliyordu. Saçlar çoğu zaman heybetli stillerde giyiliyordu ve şapkalar popüler bir aksesuardı.
Barok döneminde adam modası hanımefendi modasından daha muhafazakârdı. Erkekler çoğu zaman pantolon, bir ceket ve bir palto giyerdi. Şapkalar da erkekler için popüler bir aksesuardı.
Barok periyodu modada büyük yaratıcılık ve yeniliğin olduğu bir dönemdi. Modanın ferdin kişiliğini ve toplumsal statüsünü anlatım etmek için kullanıldığı bir dönemdi.
VI. Rokoko Süreci
Ortalama 1720'den 1770'e kadar devam eden Rokoko periyodu, Avrupa'da büyük bir sanat içerikli ve kültürel büyüme dönemiydi. Rokoko stili, hafifçe, havadar ve keyifli yapısıyla karakterize edildi ve çoğu zaman sarayları, kent evlerini ve öteki muhteşem binaları dekore etmek için kullanıldı. Rokoko modası da oldukca ayrıntılıydı ve oldukça sayıda dantel, fırfır ve öteki kadınsı detaylar içeriyordu.
En meşhur Rokoko sanatçılarından bazıları Jean-Antoine Watteau, François Boucher ve Antoine-Jean Gros'dur. Bu sanatçılar, Rokoko periyodunun ruhunu ele geçiren resimler, heykeller ve öteki sanat eserleri yarattılar. Rokoko moda tasarımcıları ek olarak kabarık saç modeli, çember etek ve korse benzer biçimde çağın en ikonik kıyafetlerinden kimilerini yarattılar.
Rokoko periyodu büyük bir yaratıcılık ve yeniliğin zamanıydı ve sanat, moda ve kültürde kalıcı bir miras bıraktı.
VII. Neoklasik Devre
Neoklasik Devre, Akıl Çağı olarak da bilinir, büyük entelektüel ve sanat içerikli başarıların yaşandığı bir dönemdi. Klasik antik çağa olan ilginin tekrar canlandığı bir dönemdi ve bu tesir çağın modasında görülebilir.
Neoklasik moda sadeliği ve zarafeti ile karakterize edilirdi. Kıyafetler hafifçe, dökümlü kumaşlardan yapılırdı ve karaltı nispeten bolca olurdu. Bayan elbiseleri çoğu zaman yüksek bel ve kabarık etekle İmparatorluk tarzında yapılırdı. Adam kıyafetleri de uzun bir ceket, yelek ve pantolonla nispeten basitti.
Neoklasik Devre büyük bir toplumsal ve politik değişiklik zamanıydı ve bu, çağın modasına yansıdı. Kıyafet daha demokratik hale geldi ve artık birinin statüsünü imlemek için heybetli kıyafetler giymesi gerekmiyordu. Bu, modanın hakikaten kendini anlatım etmekle alakalı olduğu ve büyük yaratıcılık ve inovasyonun olduğu bir zamandı.
Duygusal Devre
Modada Duygusal devre 18. yüzyılın sonlarında başladı ve 19. yüzyılın ortalarına kadar sürdü. Hem politik aynı zamanda toplumsal alanlarda büyük değişiklik ve çalkantıların yaşandığı bir dönemdi. Endüstri Devrimi bütün hızıyla devam ediyordu ve yeni teknolojiler insanların yaşama ve emek verme biçimlerini değiştiriyordu. Duygusal devre bununla birlikte büyük sanat içerikli ve yazınsal yaratıcılığın yaşandığı bir dönemdi.
Duygusal dönemdeki moda, organik güzelliğe ve sadeliğe vurgu yapmasıyla karakterize edilirdi. Bayan giysileri bolca ve dökümlüydü ve çoğu zaman muslin ve gazlı bez benzer biçimde hafifçe kumaşlardan yapılırdı. Adam giysileri de nispeten basitti ve konfor ve pratikliğe odaklanılırdı.
Duygusal çağın en ikonik modalarından bazıları imparatorluk bel giysi, kabarık etek ve kabarık etektir. İmparator bel giysi, büstü vurgulayan yüksek bel bölümü olan bolca kesim bir elbiseydi. Kabarık etek, daha dolgun bir karaltı kurmak için eteğin peşinde giyilen dolgulu bir yapıydı. Kabarık etek, geniş, çan gibi bir karaltı gerçekleştiren çemberli bir etekti.
Duygusal devre, modada büyük yaratıcılık ve yeniliğin olduğu bir dönemdi. Devamlı olarak yeni fikirlerin ve yeni stillerin ortaya çıkmış olduğu bir dönemdi. Duygusal devre, bugün bildiğimiz çağdaş moda endüstrisinin temellerini attı.
IX. Viktorya Süreci
Viktorya periyodu, Britanya'da büyük toplumsal ve ekonomik değişimin yaşandığı bir dönemdi. Bununla beraber modada büyük yaratıcılık ve yeniliğin yaşandığı bir dönemdi.
Viktorya periyodu çoğu zaman koyu, ağır giysilerle ilişkilendirilir, sadece bu yanlış bir kanıdır. Aslen Viktorya modası oldukca çeşitliydi ve oldukça muhtelif stiller içeriyordu.
Viktorya periyodunun en ikonik stillerinden biri krinolindi. Krinolin, bir kombinezonun üstüne giyilen büyük, çemberli bir etekti. 1850'lerden 1870'lere kadar popülerdi.
Viktorya periyodunun bir öteki popüler stili kabarık etekti. Kabarık etek, daha dolgun bir karaltı kurmak için eteğin peşinde giyilen dolgulu bir yapıydı. 1870'lerden 1890'lara kadar popülerdi.
Bu iki ikonik stile ayrıca, Viktorya periyodunun birçok popüler modası daha vardı. Bunlara şunlar dahildir:
- Erkekler için sigara ceketleri
- Bayanlar için imparatorluk bel elbiseleri
- Topuz saç modelleri
- Silindir şapkalar
- Şemsiyeler
Viktorya periyodu modada büyük değişiklik ve yeniliklerin yaşandığı bir dönemdi. Yeni tarzların ortaya çıkmış olduğu ve eski tarzların terk edilmiş olduğu bir dönemdi. Ek olarak modanın daha demokratik ve her sınıftan insana daha erişilebilir hale geldiği bir dönemdi.
S: Haute couture ile hazır kıyafet arasındaki ayrım nelerdir?
A: Haute couture, son aşama kabiliyetli zanaatkarlar tarafınca elle yaratılan, ölçüye nazaran yapılma giysilerdir. Muayyen bir alan kişi için tasarlanmıştır ve seri üretime yönelik değildir. Öte taraftan hazır kıyafet, mağazalarda satılmak suretiyle tasarlanmış, seri üretim giysilerdir. Çoğu zaman haute couture'den daha ucuzdur ve o denli ince işçilikle üretilmemiştir.
S: 20. yüzyılın en mühim moda akımları nedir?
A: 20. yüzyılın en mühim moda trendleri içinde 1960'larda mini eteğin yükselişi, 1970'lerde kot pantolonların popülerliği ve 1980'lerde sokak modasının ortaya çıkışı içeriyor. Bu trendler moda üstünde kalıcı bir tesir yarattı ve bugün de müessir olmaya devam ediyor.
S: 20. yüzyılın en mühim moda tasarımcıları kimlerdir?
20. yüzyılın en mühim moda tasarımcıları içinde Coco Chanel, Christian Dior, Yves Saint Laurent ve Karl Lagerfeld yer alır. Bu tasarımcılar onlarca senedir modayı tanımlayan ikonik görünümler yarattılar.
0 Yorum